van het Internationaal Monetair Fonds
— dit bericht geschreven door Rhoda Weeks-Brown
Al Capone had een probleem: hij had een manier nodig om de enorme bedragen die door zijn criminele imperium werden gegenereerd, te verhullen als een legitiem inkomen. Zijn oplossing was om volledig contante wasserettes te kopen, vies geld door schoon geld te mengen en vervolgens te beweren dat het wassen van overhemden en sokken van gewone Amerikanen, in plaats van gokken en smokkelen, de bron van zijn rijkdom was.
Bijna een eeuw later is het basisconcept van witwassen hetzelfde, maar de schaal en complexiteit zijn aanzienlijk toegenomen. Als Capone vandaag zou leven, zou hij zijn wasmachines en drogers de klok rond moeten draaien om gelijke tred te houden met de vraag; de Verenigde Naties schatten onlangs dat de criminele opbrengsten die jaarlijks worden witgewassen tussen de 2 en 5 procent van het wereldwijde BBP bedragen, of $ 1.6 tot $ 4 biljoen per jaar.
Bedreiging voor de stabiliteit
Door het witwassen van geld kunnen criminelen de vruchten plukken van hun misdaden, waaronder corruptie, belastingontduiking, diefstal, drugshandel en migrantensmokkel. Veel van deze misdaden vormen een directe bedreiging voor de economische stabiliteit. Corruptie en belastingontduiking maken het voor regeringen moeilijk om duurzame en inclusieve groei te realiseren door de beschikbare middelen voor productieve doeleinden, zoals de aanleg van wegen, scholen en ziekenhuizen, te verminderen. Criminele activiteiten ondermijnen het staatsgezag en de rechtsstaat, terwijl legitieme economische activiteiten worden onderdrukt. En het witwassen van geld kan zeepbellen veroorzaken in markten zoals onroerend goed, een veelvoorkomend vehikel.
Een recent voorbeeld illustreert het punt. Een Guinese minister hielp een buitenlands bedrijf om belangrijke mijnbouwconcessies te verkrijgen in ruil voor $8.5 miljoen aan steekpenningen. De minister rapporteerde dat geld ten onrechte als inkomsten uit advieswerk en particuliere grondverkoop, droeg het over naar de Verenigde Staten en kocht een luxe landgoed in New York. Maar zijn poging om onrechtmatig verkregen winsten om te zetten in een schijnbaar legitiem bezit was uiteindelijk niet succesvol; vorig jaar werd hij veroordeeld voor het witwassen van geld.
In sommige opzichten zijn dure huizen de verzameling wasserettes van de moderne gangster. Uit een openbaar advies van vorig jaar door de Amerikaanse autoriteiten bleek dat meer dan 30 procent van de aankopen van hoogwaardig onroerend goed in New York City en verschillende andere grote stedelijke gebieden werd uitgevoerd door personen die al verdacht werden van betrokkenheid bij dubieuze transacties. De regeringen van Australië, Oostenrijk, Canada en andere landen hebben geconcludeerd dat hun eigen vastgoedmarkten ook kunnen worden gebruikt om te investeren en zwart geld wit te wassen.
Financiering van terrorisme
Nog zorgwekkender is dat vuil geld – samen met schoon – een bron van financiering kan zijn voor terrorisme en de verspreiding van massavernietigingswapens. Terroristische groeperingen hebben veel geld nodig om strijders en hun families te compenseren; wapens, voedsel en brandstof kopen; en omkoping van corrupte ambtenaren. Evenzo is proliferatie niet goedkoop. Zo heeft Noord-Korea naar verluidt een aanzienlijk deel van zijn schaarse middelen besteed aan de ontwikkeling van kernwapens.
Landen met een zwakke anti-witwas- en bestrijding van de financiering van terrorisme (AML/CFT) regimes zouden kunnen worden opgeroepen door de Financial Action Task Force (FATF), een wereldwijde normerende organisatie. Zodra landen worden beschouwd als kwetsbaar voor illegale geldstromen, kunnen hun banken op de lange termijn worden geconfronteerd met reputatieschade, dure eisen voor aanvullende documentatie van de kant van internationale zakenpartners en het verlies van correspondentbankrelaties. Dit kan de toch al fragiele economieën marginaliseren, overmakingskanalen en buitenlandse directe investeringen bedreigen, en financiële stromen ondergronds stuwen. Dus het negeren van AML/CFT of het uitstellen van gerelateerde hervormingen is niet langer een optie.
Gelukkig begint dit bericht te resoneren. Onder leiding van de FATF en met de steun van het IMF, de Verenigde Naties, de Wereldbank en andere belanghebbenden heeft bijna elk land het witwassen van geld en de financiering van terrorisme strafbaar gesteld en een wettelijk kader gecreëerd om tegoeden van terroristen te bevriezen.
Maar dit werk is nog lang niet af. Of het nu komt door slepende juridische en institutionele mazen of innovatie van criminelen (of beide), er is geen gebrek aan witwasschandalen in het nieuws. Zo onderzoeken onderzoekers momenteel de mogelijkheid dat het grootste deel van $ 233 miljard aan betalingen tussen 2007 en 2015 is witgewassen via het Estse filiaal van Danske Bank.
Financiële technologie
De zich snel ontwikkelende financiële technologie heeft het beeld verder gecompliceerd. Mobiele geldoverdrachten, gedistribueerde grootboeken en virtuele valuta hebben legitieme en productieve toepassingen, maar kunnen ook worden gebruikt om criminele activiteiten te verbergen of te vergemakkelijken. Anders gezegd, bijna gratis consumentenbetalingen en bijna onvindbare losgeldbetalingen zijn twee kanten van dezelfde (bit)munt.
Dus hoe moeten landen prioriteit geven aan hun reactie op deze veranderende en globaliserende uitdaging?
Ten eerste moeten ze gehoor geven aan de oproep van de FATF om de bedreigingen die voortkomen uit veranderende technologie te begrijpen en aan te pakken, maar dit zonder financiële innovatie en inclusie te onderdrukken. Het doel zou moeten zijn om de transparantie te vergroten – om te weten wie er achter financiële transacties zit, waar en met welk doel – zonder de transactiekosten onnodig te verhogen of financiële stromen ondergronds te brengen.
Ten tweede moeten ze juridische en praktische belemmeringen voor internationale samenwerking wegnemen. Het opsporen van witwassen en terrorismefinanciering vereist zowel het beschermen als delen van financiële informatie, en het afschrikken van criminelen vereist het volgen van het spoor van zwart geld of geld dat bedoeld is voor snode doeleinden, waar het ook heen leidt.
Ten slotte moeten ze de doeltreffendheid van hun inspanningen om de vastgestelde risico's te beperken, blijven versterken. Of de nationale AML/CFT-wetten nu perfect zijn of niet, afgezien van de wetten in de boeken, is een consistente (en aanhoudende) implementatie van cruciaal belang voor het behalen van duurzame resultaten.
Oekraïne, Libië
Gezien zijn mandaat om economische stabiliteit en financiële integriteit te bewaren, handhaaft het IMF een uitgebreid AML/CFT-programma, dat actieve deelname omvat aan internationale inspanningen om het bewustzijn van de dreiging te vergroten en effectieve reacties te genereren, samen met het verstrekken van advies en knowhow om meer dan 100 van zijn leden - en dat telt.
Wat zijn enkele voorbeelden van deze inspanningen? Om er maar een paar te noemen: in Oekraïne werken we samen met nationale autoriteiten om te voorkomen dat banken worden misbruikt door corrupte functionarissen. Als gevolg hiervan nemen de wettelijke sancties voor AML/CFT-overtredingen toe en neemt het aantal meldingen van verdachte transacties toe, wat leidt tot een aanzienlijk aantal corruptieonderzoeken en vervolgingen van hoge ambtenaren.
In Libië hebben we de autoriteiten geholpen bij het opstellen van een nieuwe AML/CFT-wet die terrorismefinanciering strafbaar stelt en de juridische basis heeft gelegd voor het opleggen van sancties tegen erkende terroristen.
En in het Caribisch gebied, waar het beëindigen van correspondentbankrelaties een kritieke zorg is, hebben we internationale banken en hun lokale tegenhangers bijeengeroepen om bilaterale samenwerking te bevorderen bij het aanpakken van informatielacunes en het voldoen aan de verwachtingen van de regelgeving. Een wereldwijde bank die de regio had verlaten, heeft nu besloten de banden met enkele lokale banken te herstellen.
Het IMF zet zich in om zijn leden te helpen de vuile geldwasserettes van vandaag te identificeren – en ze te sluiten. De inzet is nog nooit zo hoog geweest.
Over de auteur
RHODA WEEKS-BROWN is de algemeen adviseur en directeur van de juridische afdeling van het IMF.
bron
Disclaimer
Meningen uitgedrukt in artikelen en ander materiaal zijn die van de auteurs; ze weerspiegelen niet noodzakelijk het beleid van het IMF.
English
Arabic
Bulgarian
Danish
Dutch
English
Finnish
French
German
Greek
Italian
Japanese
Latvian
Norwegian
Polish
Portuguese
Romanian
Spanish
Swedish